اهداء بسته متبرک رضوی آستان قدس معاونت اماکن متبرکه( صبحانه) بین زائرین حضرت رضا (علیه السلام)

مهمانسـرای حضرت رضا(ع) با قدمتی طولانی، سال‌هاست که وظیفه‌ی پذیرایی از زائرین و میهمانان آن امام رئوف(ع) را بر عهده دارد. از مهمانسرای حضرت رضا(ع) در اسناد دوره‌ی صفویه، افشاریه و اوایل دوره‌ی قاجاریه، به‌عنوان «مطبخ معموره» یاد شده ‌است که از بخش‌های خونچه‌خانه، شربت‌خانه، خبازخانه، ادویه‌خانه تشکیل شده ‌بود و به مجموع آن‌ها گاهی کارخانه هم می‌گفتند. همچنین مترادف آن، اصطلاح «شیلان» نیز استفاده شده‌ است که از اوایل دوره‌ی ناصری با نام «کارخانه‌ی مبارکه» شناخته و معروف شد و این نام تا آخر دوره‌ی قاجار به‌کار می‌رفت. این مهمانسرا در دوره‌ی پهلوی به مهمان‌خانه‌ی حضرتی تغییرنام یافت که پس از پیروزی انقلاب اسلامی تحت عنوان مهمانسرای حضرت رضا(ع) شناخته می‌شود. اسناد و شواهد نشان می‌دهند که قدمت پذیرایی از زائرین حضرت ثامن‌الائمه امام‌رضا(ع) درمهمان‌خانه‌ی حضرت (مهمانسرا)، قبل از قرن 9ه.ق معمول بوده‌ است ولی در مدارکی که به‌دست آمده، از اوایل دوره‌ی صفویه به این طرف ثبت شده است. مطبخ و مطعم مهمان‌خانه‌ی زوّاری، بعضی اوقات با مطبخ غذای خدمه‌ی آستان قدس رضوی توأم وگاهی از یکدیگر جدا بوده که به ‌نام‌های مهمان‌خانه‌ی زوّاری، آشپـزخانه‌ی حضرتی، کارخانه‌ی زوّاری و کارخانه‌ی خادمی هم نامیده می‌شده ‌است. از سال 1276ه.ق (1238ه.ش) مهمان‌خانه‌ی زوّاری (کارخانه‌ی زواری) در داخل بست بالاخیابان قرار داده‌ شد. بیشتر از یکصدسال مطبخ غذای خدمه، معروف به کارخانه‌ی خادمی در صحن آزادی واقع بود و مدخل ورودی آن در ایوان جنوبی این صحن قرار داشت که کارخانه (آشپزخانه) خراب و جزء ساختمان موزه و کتابخانه‌ی قدیم شد. از سال 1308ه.ش نیز کار آشپزخانه‌ی خادمی متوقف و به ‌محل مهمان‌خانه‌ی زوّاری، نقل مکان کرده و در یک‌جا قرار داده‌ شد. با افزایش جمعیت و ساخت‌وسازهای مجموعه‌ی حرم مطهر، مهمانسرای فعلی در محل بست سفلای حرم مطهر به مساحت 850 متـرمربع و در سه طبقه بنا شد. مساحت طبقه‌ی زیرزمین، 661 متـرمربع، قسمت همکف، 681 متـرمربع، طبقه‌ی اول 621 مترمربع و نیم‌طبقه 369 مترمربع بود که در فاصله‌ی سال‌‎های 1356- 1353 در شبانه‌روز، بین 1500 - 2000 نفر در آن غذا صرف می‌نموده‌اند. بعد از پیروزی انقلاب اسلامی ایران، آستان قدس رضوی، در نهایت‌ِ سعی وتلاش و با توجه به رعایت غبطه‌ی وقف، صیانت از موقوفات را در دستور کاری خود قرار داده و درجهت تحقق آرمان‌های انقلاب اسلامی، در کنار اجرای برنامه‌های اقتصادی، فرهنگی و معنوی، نقش مهمی را در ارائه‌ی خدمات مطلوب به عاشقان و زائران بارگاه ملکوتی ثامن‌الائمه، حضرت رضا(ع) ارائه نموده‌ که دراین راستا، توجه و اهمیت ویژه‌ای به پذیرایی از زائرین و میهمانان حضرت رضا(ع) معطوف داشته‌است. درحال حاضر، روزانه به‌طور میانگین، 6 هزار زائر و سالیانه بیش از 2میلیون میهمان، از برکات سفره‌ی حضرت رضا(ع) متنعّم می‌شوند.