شهرستان اهواز
به گزارش کوله بار، ارتفاعات مهم شهرستان اهواز شامل میشداغ به ارتفاع حدود 270 متر، مرز طبیعی میان شهرستان های اهواز و دشت آزادگان؛ مشرحات به ارتفاع 153 متر؛ خنزیره به ارتفاع حدود 150 متر؛ خرفخون به ارتفاع حدود 143 متر؛ سربال به ارتفاع حدود 91 متر؛تپه فولی آباد به ارتفاع 30 تا 70 متر است.شهرستان اهواز یکی از مهم ترین مناطق صنعتی و ترانزیتی ایران است و از طریق راه های زمینی و ریلی و هوایی دیگر شهرهای ایران به بنادر مهمی مانند ماهشهر، آبادان، امام خمینی (ره) و خرمشهر به عنوان مرزهای آبی و شلمچه و چزابه و به عنوان مرز های زمینی با کشور عراق متصل می کند.
با آغاز جنگ و تجاوز سه لشکر ارتش عراق به این شهرستان، قرارگاه هدایت کننده جنگ در این منطقه، ترکیبی از فرمانده لشکر 92 زرهی، ستاد جنگ های نامنظم شهید چمران، شهید سر لشکر فلاحی، استاندار خوزستان و فرمانده سپاه پاسداران شد و این وضع تا زمان شهادت دکتر چمران در خرداد 1360 تا حدود نه ماه ادامه داشت. با اجرای عملیات فتح المبین و بیت المقدس این شهرستان از تیر رس دشمن خارج شد اما مناطق مختلف این شهرستان همچنان تا پایان جنگ زیر حملات هوایی و موشکی دشمن بود.
۞ شهر اهواز
اهواز برگرفته از جمع عربی «اخواز»(جمع خوزی) مرکز استان خوزستان است و در فاصله 120 کیلومتری شمال غربی خرمشهر وآبادان و در مسیر راه آهن سراسری خرمشهر- تهران واقع است و دومین شهر بزرگ ایران از لحاظ وسعت و هفتمین شهر بزرگ ایران از نظر جمعیت می باشد. رودخانه کارون، طولانی ترین و پر آب ترین رود ایران، اهواز را به دوقسمت شرقی و غربی تقسیم کرده است. اهواز در زمان جنگ چهار پل فلزی به نام های پل سیاه (راه آهن) یا پل پیروزی، پل سفید (پل معلق)، پل چهار سیر و پل نادری (سلمان فارسی) داشت که اکنون به نه پل افزایش یافته است.
دشمن بعثی که قبل از انقلاب با راه اندازی و تقویت گروه های تروریستی و خرابکار سعی در بر هم زدن شهر داشت در اولین روز شروع جنگ که هم زمان با بمباران شهرها بود؛ نقاط مختلف اهواز از جمله فرودگاه آن را بمباران کرد و در روزهای بعد نیز به طور مداوم این شهر را زیر آتش توپخانه خود قرار داد و خسارات جانی و مالی فراوانی بر این شهر وارد کرد.
ارتش عراق که برای اشغال خوزستان، هدف اصلی خود را تصرف اهواز قرار داده و مبادرت به تغییر اسامی جغرافیایی این استان در کتب و نقشه های خود کرده بود و اهواز را با نام جعلی «الاحواز» »معرفی می کرد، با دو لشکر 5 و 9 از دو محور برای اشغال و تصرف اهواز پیشروی کرد:
الف) محور طلائیه - جفیر اهواز که در 1359/07/05 در حوالی کارخانه نورد و در چند کیلومتری جنوب شهر متوقف شد
ب) محور چزابه - بستان - سوسنگرد - حمیدییه اهواز که پس از اشغال سوسنگرد، در 8/7/1359 تا جنوب جاده حمیدیه - اهواز پیشروی نمود.
احساس نگرانی شدید از سقوط اهواز و سخن تکان دهنده امام خمینی (ره) مبنی بر این که: « جوانان اهواز مرده اند؟!» منجر به طراحی و انجام عملیات غیور اصلی و شبیخون های متعدد رزمندگان اهواز به قوای دشمن و انهدام آنها شد. با وجود مقاومت مدافعان به ویژه در مدخل ورودی جنوب اهواز، به نظر می رسد که مهم ترین عامل توقف لشکر 5، کندی حرکت لشکر 9 در جبهه سوسنگردبوده است.
مهم ترین عملیاتی که در منطقه اهواز به اجرا در آمد عملیات بیت المقدس بود که با اجرای آن دشمن تا مرز عقب رانده شد و اهواز از حملات دشمن رهایی یافت. با هجوم مجدد سراسری دشمن پس از پذیرش قطعنامه 598 نیز نبرد بزرگی در این منطقه در گرفت و درحالی که دشمن با انبوهی از لشکرهای خود به مناطق اهواز و خرمشهر تهاجم نمود، پیام هشدار دهنده امام، همت رزمندگان را برانگیخت و در عملیات سرنوشت، دشمن دوباره تا مرز به عقب رانده شد.
در طول جنگ این شهر مرکز پشتیبانی تدارکاتی و تأمین نیرو و مرکز قراراگاه ها بود و در پایان جنگ رزمندگان از سراسر کشور برای شرکت در عملیات های مختلف و اعزام به خط مقدم به اهواز عزیمت می کردند. استقرار پادگان لشکر 92 زرهی استان خوزستان در اهواز نیز بر حساسیت نظامی این شهر افزوده بود. بیمارستان شهید بقائی واقع در انتهای منطقه گلستان و معراج شهدا واقع در منطقه نورد، ساختمان سپنتا و پایگاه منتظران شهادت(گلف) از جمله نقاط حماسی اهواز در طول جنگ است. اغلب مساجد اهواز نظیر مسجد امام علی(ع) و مسجد صاحب الزمان(عج) ضمن تشکیل ستاد جمع آوری کمک های مردمی به جذب و آموزش بسیجیان می پرداختند. زینبیه اهواز به عنوان ستاد پشتیبانی و جمع آوری مایحتاج جبهه توسط بانوان اهواز راه اندازی شد که علاوه بر بسته بندی اقلام اهدایی به جبهه ها، به شست و شوی پتو و ملحفه رزمندگان و زخمی ها نیز اقدام می کردند. حسینیه اعظم؛ محل تجمع مردم اهواز در طول دوران مبارزات، انقلاب و بعد از انقلاب، نیز ضمن برپایی نماز جمعه اهواز در طول جنگ به محلی برای تشییع جنازه شهدا تبدیل شده بود.
همچنین زیارتگاه علی بن مهزیار و شهید آباد محل برگزاری مراسم سخنرانی و مذهبی رزمندگان در طول جنگ بود. در ابتدای جنگ ساختمان استانداری اهواز نیز محل استقرار ستاد جنگ های نامنظم به فرماندهی شهید دکتر چمران و آیت الله خامنه ای بود. ستاد بسیج عشایر به فرماندهی عبدالهادی کرمی هم در مدرسه خانلری اهواز مستقر بود و در ابتدای جنگ به صورت چریکی فعالیت می کرد.
منبع:
↑ کتاب اطلس جغرافیای حماسی 1 (خوزستان در جنگ) صفحه 191 – 192 - 193
افزودن دیدگاه جدید