منطقه عملیاتی بدر

زمین ان از جنس خاک رس نمکی است و با نشست اب سیل بند های هور حالت باتلاقی به خود میگیرد. رودخانه دجله این منطقه را به دو قسمت شرقی و غربی تقسیم میکند که سه چهارم خشکی منطقه در شرق رودخانه واقع است. جاده مهم بغداد-بصره نیز در غرب رودخانه واقع است . وسعت کل منطقه عملیات اعم از خشکی و هور هزار کیلومتر مربع می باشد که 250 کیلومتر مربع ان خشکی و مابقی هور است.
 
دشمن بعد از عملیات خیبر علاوه بر سازماندهی سپاه های اول تا چهارم خود اقدام به تشکیل ستاد فرماندهی شرق دجله و رده های پدافندی در سراسر منطقه جنوب کرد و در مسیر اب راه ها و در داخل نیزار ها سنگرهای کمین قرار داد تا در صورت هجوم رزمندگان نقش تاخیری داشته باشند و از نزدیکی نیروهای شناسایی به خط دشمن نیز ممانعت کنند. از طرفی به منظور زیر نظر داشتن هرگونه تحرک و داشتن تسلط کافی بر هور دکل های متعددی را نصب کرد گذشته از ان در اب راه ها موانع قابل ملاحظه ای ایجاد کرد که گذشتن از انها بسیار سخت و بلکه غیر ممکن مینمود. بعد از این موانع سیل بندی هم مشرف بر ان به عرض دوازده متر و ارتفاع دو متر احداث کرد و بر روی ان سنگرهای متعددی تعبیه نمود که از سه جهت دارای دید کافی بر روی اب بود.
 
عواملی همچون تجربیات بدست امده از عملیات خیبر در خصوص الزامات پشتیبانی و تاکتیکی و عملیات ابی خاکی ، جبران بسیاری از نواقص و  کمبود های مهندسی در عملیات مذکور در اختیار داشتن جزایر مجنون به مناطق واسط و سرپل که امکان تمرکز نیروها و انتقال تجهیزات به جلو را تسهیل مینمود موجب شد تا این منطقه دوباره برای انجام عملیات بزرگ انتخاب شود و دست یابی و تسلط بر جاده العماره – بصره و نیز دستیابی به غرب دجله کا استان های ناصریه ، بصره و العماره را احاطه کرده است و همچنین تسلط بر شرق دجله از جمله اهداف ان قرار گرفت. برای انجام عملیات منطقه مورد نظر به دو محور شمالی و جنوبی تقسیم شد و محور شمالی به قرارگاه نجف و محور جنوبی به قرارگاه کربلا واگذار شد. قرارگاه نجف از شمال البیضه تا امتداد اب راه جمل و قرارگاه کربلا از شمال مقابل ابراه جمل و روستای نخیره در شرق دجله و از جنوب منطقه القرنه ( خط الهاله ) ماموریت یافتند. قرارگاه نوح نیز ماموریت داشت به سوی پل زردان پیش روی کند و سپس کانال سوئیب را شکافته و اب را به سمت بصره جاری نماید . همچنین به دو قرارگاه فرعی ظفر و نجف2 ماموریت جداگانه ای به صورت احتیاط و نیز انجام عملیات فریب واگذار شد. بهاین ترتیب که قرارگاه ظفر میبایست اماده میشد تا در صورت امکان به طریق هلی برن از العزیر به طرف شمال در غرب رودخانه دجله حرکت کند. نجف2 نیز ماموریت اجرای اتش روی جاده العماره  - بصره و شمال پل العزیر را بر عهده داشت.
 
سرانجام عملیات در ساعت 23 تاریخ 20/12/1363 با رمز (یا الله ، یا الله ، یاالله و قاتلوهم حتی لاتکون فتنه ، یافاطمه الزهرا ، یا فاطمه الزهرا ، یا فاطمه الزهرا ) اغاز شد و در همان ساعات اولیه خطوط و استحکامات دشمن در هم کوبیده شد و نیروهای خودی توانستند با دستیابی به اهداف اولیه در ساحل شرقی دجله مستقر شوند و حتی در بخشی از رودخانه از دجله عبور کرده و به غرب دجله دست یابند. اما دشمن با اجرای اتش انبوه استفاده گسترده از سلاح شیمیایی و بکارگیری یگان های زرهی و مکانیزه در شش روز پاتک های بسیار سنگینی را برای باز پس گیری نقاط از دست رفته اجرا کردند . در این وضعیت با وجود تلاش شدید رزمندگان که شهادت فرماندهانی چون مهدی باکری ، عباس کریمی ، کاظم نجفی رستگاری ، حسن بهمنی ، ولی الله چراغچی ، سید ابراهیم جعفر زاده ، حسن درویشی و عبدالحسین برونسی را به دنبال داشت به دلایلی همچون کمبود مهمات ، نابرابری اتش و دشواری پشتیبانی نیروهای خودی از بخشی از نقاط تصرف شده عقب نشینی و نگهداری پد خندق (الحجرده) ترابه ، لحوک ، نهروان ، فجیره و نیز جاده خندق به طول سیزده کیلومتر که فاصله ان با جاده العماره – بصره شش کیلومتر است بسنده  کردند.
 
بدین ترتیب با ازاد سازی 800 کیلومتر مربع از هورالهویزه و استقرار در شش کیلومتری جاده بصره – العماره ؛ عملیات بدر به پایان رسید. پس از این عملیات دشمن با استفاده از پشتیبانی هوایی و موشکی خود به حملات گسترده به شهر ها و مناطق مسکونی و نیز کشتی های نفتی ایران مبادرت ورزید.
 

انتهای پیام/م

منبع: کتاب اطلس جغرافیای حماسی 1 (خوزستان در جنگ) صفحه 175

مطالب مرتبط: (روی عناوین زیر کلیک کنید)

منطقه عملیاتی ثامن الائمه ، منطقه ی عملیاتی شهید چمران ، منطقه عملیاتی توکل ، منطقه عملیاتی تپه های مدن ، منطقه عملیاتی کوی‌ذوالفقاری ، هتل های آبادان ، پل ایستگاه هفت ، کلیسا ارامنه ، جاده وحدت، پل متحرک خضر ، پل بعثت، بیمارستان صحرایی امام علی (ع)، شهرستان شادگان، دارخوین، سلیمانیه، دکل ابوذر، دشت آزادگان، شهر بستان، شهر هویزه،  منطقه عملیاتی نصر هویزه، شهر سوسنگرد، سبجانیه و خزعلیه، ابوحمیظه، منطقه عملیاتی امام مهدی (عج)، منطقه عملیاتی امام علی(ع) خیبر ، روستای سید خلف ، گلبهار،  نبعه ، منطقه عملیاتی شهید رستمی ، دهلاویه،  منطقه عملیاتی طراح ، کرخه نور، منطقه عملیاتی شهیدان رجایی و باهنر و نصر، منطقه عملیاتی شهید آیت الله مدنی، منطقه عملیاتی طریق القدس، ابوچلاچ، البوعفری، جاده پیروزی، خاکریز عصایی، ارتفاعات میش داغ ، منطقه عملیاتی ام الحسنین (س) ، تنگ چزابه ، فکه،   پاسگاه های مرزی فکه - چزابه، پل سابله ، بیمارستان صحرایی امام حسن(ع) ، جنگل عمقر ، هورالهویزه، منطقه عملیاتی خیبر